شرایط صیغه ی موقت (ازدواج موقت) در فقه شیعه شامل چندین شرط اساسی است که باید رعایت شود تا این نوع ازدواج شرعی و معتبر باشد. در ادامه شرایط اصلی صیغه موقت آورده شده است:
۱. تعیین مدت مشخص:
- یکی از مهمترین شرایط صیغه ی موقت، تعیین مدت برای ازدواج است. این مدت باید پیش از خواندن صیغه بهطور دقیق مشخص شود و میتواند از چند دقیقه تا چند سال باشد. عدم تعیین مدت باعث باطل شدن عقد میشود.
۲. تعیین مهریه:
- در ازدواج موقت، تعیین مهریه الزامی است و باید قبل از خواندن صیغه، میزان و نوع آن مشخص شود. مهریه میتواند به هر شکلی باشد، چه مالی (پول، طلا، یا هر دارایی دیگر) و چه معنوی، اما نداشتن مهریه باعث بطلان عقد میشود.
۳. رضایت طرفین:
- هر دو طرف باید رضایت کامل برای انجام این عقد داشته باشند. هیچکدام نباید تحت فشار یا اجبار باشند و رضایت باید با آگاهی و بدون اکراه باشد.
۴. خواندن صیغه عقد:
- صیغه عقد باید به لفظ عربی و بهطور صحیح خوانده شود. اگر طرفین به زبان عربی تسلط ندارند، میتوانند فردی را برای خواندن صیغه انتخاب کنند. صیغه شامل موارد زیر است:
- زن میگوید: «زَوَّجْتُکَ نَفْسِی فِی الْمُدَّةِ الْمُعَیَّنَةِ عَلَی الْمَهْرِ الْمَعْلُومِ» (من خودم را به ازدواج تو درآوردم برای مدت مشخص و مهریه معلوم).
- مرد پاسخ میدهد: «قَبِلْتُ» (پذیرفتم).
۵. عده:
- پس از پایان مدت عقد موقت، اگر رابطه زناشویی بین زن و مرد برقرار شده باشد، زن باید عده نگه دارد. مدت عده برای صیغه موقت دو دوره عادت ماهانه یا ۴۵ روز است. اگر رابطه جنسی برقرار نشده باشد، نیازی به نگه داشتن عده نیست.
۶. اهلیت طرفین شرایط صیغه ی موقت:
- طرفین عقد باید از نظر شرعی اهلیت لازم برای ازدواج را داشته باشند. برای مثال:
- زن نباید در عده ازدواج قبلی باشد.
- طرفین نباید از محارم یکدیگر باشند.
۷. عدم الزام نفقه و ارث شرایط صیغه ی موقت:
- در صیغه موقت، مرد الزام شرعی به پرداخت نفقه ندارد مگر اینکه در ضمن عقد بهطور خاص به این امر اشاره شود.
- همچنین، زن و مرد از یکدیگر ارث نمیبرند، مگر اینکه در قرارداد ازدواج موقت این موضوع مشخص شود.
۸. امکان بخشش مدت باقیمانده:
- مرد میتواند در هر زمانی مدت باقیمانده از عقد موقت را به زن ببخشد و به این ترتیب، ازدواج موقت پیش از پایان مدت مشخصشده به پایان برسد.
۹. شرایط خاص زن و مرد:
- زن و مرد باید از نظر شرعی توانایی و شرایط لازم برای ازدواج را داشته باشند، مانند اینکه زن از نظر سنی به بلوغ رسیده باشد و از نظر قانونی مانعی برای ازدواج وجود نداشته باشد.
نتیجهگیری شرایط صیغه ی موقت:
برای اینکه صیغه موقت بهطور شرعی و قانونی معتبر باشد، باید تمامی این شرایط بهدرستی رعایت شود. رعایت این نکات میتواند از مشکلات و سوءتفاهمهای احتمالی جلوگیری کند و بهطور کلی به ایجاد یک رابطه صحیح و مبتنی بر احترام متقابل کمک کند.